دوران طلائی بورس انرژی مس شد

به گزارش خبرنگار مهر مدیرعامل بورس انرژی ایران به تازگی در نشستی با حضور مدیران صنعت پتروشیمی در کیش اعلام کرده که از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا آخر بهمن ماه امسال حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان ارزش کل معاملات بورس انرژی شامل معاملات انواع فرآورده‌های نفتی در رینگ‌های داخلی و صادراتی و اوراق سلف موازی استاندارد است.

به گفته وی تعداد کالاهای بازار فیزیکی و اوراق پذیرفته شده برابر با ۴۳۸ مورد بوده و در بورس انرژی ایران، از ابتدای تأسیس تاکنون بیش از ۳۹ میلیون تن حامل انرژی مورد معامله قرار گرفته که از این میزان ۳۳ درصد در رینگ داخلی و ۶۶ درصد در رینگ بین الملل بوده است.»

نقوی همچنین با اشاره به اینکه از ابتدای راه اندازی بورس انرژی ایران یعنی از ۱۷ تیرماه ۱۳۹۱ تا کنون «ارزش معاملات در رینگ داخلی ۵۵۷ هزار میلیارد ریال و در رینگ بین المللی ۱۰ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده است»،ادعا کرده که «در سال جاری تا پایان بهمن نزدیک به ۷ میلیون تن انواع فرآورده معامله شده و ارزش تقریبی ۱۲۰ هزار میلیارد تومان معامله شده است.»

این اظهارات درحالی است که با نگاهی به آمار معاملات بورس انرژی ایران به وضوح می‌توان دریافت که حجم معاملات انواع فرآورده نفتی در رینگ‌های داخلی و صادراتی بورس انرژی طی مدت مشابه در سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۱۲،۰۹۲،۹۱۰ تن بوده است.

به این ترتیب حجم معاملات در بورس انرژی از ابتدای امسال تا پایان بهمن ماه ۱۴۰۰ با کاهش محسوس ۵۰ درصدی مواجه و به عبارتی با نصف شدن حجم معاملات مدت مشابه در سال قبل مواجه بوده است.

این درحالی است که کل کالاهای پذیرفته شده در بازار فیزیکی برابر با ۷۵ کالا و کل اوراق پذیرفته شده اعم از فعال و غیرفعال برابر با ۸۴ ورقه است که مجموعاً ۱۵۹ کالا / اوراق تا کنون در بورس انرژی ایران پذیرش شده است، درحالیکه مدیرعامل بورس انرژی این رقم را ۴۳۸ اعلام می‌کند.

از نظر ریالی اما بورس انرژی ایران باید خود را امسال مدیون رشد نرخ دلاری قیمت جهانی نفت خام و فرآورده‌های نفتی به دلیل افزایش تقاضای جهانی برای مصرف فرآورده‌های نفتی به دلیل واکسیناسیون حهانی و نیز جنگ روسیه و اکراین بداند والا با توجه به نصف شدن حجم معاملات این بازار، افول شدید ارزش معاملات غیر قابل انکار است.

مطابق با نمودار فوق کاهش ۴۳ درصدی حجم معاملات انواع فرآورده نفتی در سال جاری نسبت به سال ۹۹ در حالی مشهود است که مدیرعامل بورس انرژی ایران هیچ اشاره‌ای به این کاهش شدید حجم معاملات نداشته است. ارزش ریالی معاملات فرآورده‌های نفتی بورس انرژی ایران در سال ۱۴۰۰ حتی با وجود افزایش ۱۰۰ درصدی میانگین قیمت نفت خام و سایر فرآورده‌های نفتی در مقایسه با سال ۱۳۹۹ همچنان با کاهش ۶۰ هزار میلیارد ریالی مواجه است.

این رقم در سال گذشته به مبلغ ۹۶ هزار میلیارد تومان و طی امسال به ارزش تقریبی ۹۰ هزار میلیارد تومان محقق شده است. این در حالی است که در سال ۹۹، قیمت جهانی بنزین به ۱۵ دلار به ازای هر بشکه و نفت خام به زیر ۱۰ دلار در هر بشکه رسیده بود.

اما در سال ۱۴۰۰ قیمت‌ها با افزایش قابل ملاحظه روبرو و اکنون با بیش از ۱۰۰ دلار در هر بشکه نفت خام قرار گرفته است.

از سویی دیگر ارزش معاملات رینگ بین الملل در سال ۹۹ برابر با ۹۲۸ هزار میلیارد ریال و در مدت مشابه سال ۱۴۰۰ (تا اول اسفند) برابر با ۶۷۴ هزار میلیارد ریال است که کاهش ۲۷ درصدی ارزش معاملات در رینگ صادراتی را نشان می‌دهد.

این درحالی است که میانگین افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت نفت خام و سایر فراورده‌های نفتی در سال جاری نیز نتوانسته عملکرد ضعیف این بازار را رو پوشش دهد.

کاهش حجم معاملات بورس انرژی ایران در حالی است که این شرکت از سال ۹۸ تا پایان آذرماه امسال با رشد بیش از ۷۶ درصدی نیروی انسانی روبرو شده که به تبع آن هزینه‌های سربار و پرسنلی آن نیز افزایش یافته است.

نرخ رشد بالای هزینه‌های پرسنلی و منفی شدن درآمدهای عملیاتی بورس انرژی ایران اگرچه به نظر می‌رسد در پشت نوسان نرخ کامودیتی ها در بازار جهانی نفت و فرآورده‌های نفتی پنهان مانده اما از هم اکنون صدای بلند هشدار را برای ناظران بازار سرمایه به صدا درآورده است.