سیاست اصلی در آموزش، مردمی سازی است

به گزارش خبرنگار مهر، صبح امروز چهارشنبه ۲ شهریور ۱۴۰۱ نشست خبری معاونت آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با حضور نورالله مرادی معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی، سید ابوالقاسم موسوی مدیرکل دفتر مشارکت مردمی و مسؤلیت اجتماعی و لیلا زمانی مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست برگزار شد.

نورالله مرادی در ابتدا به موازین محیط زیستی دولت اشاره کرد و گفت: نگاه دولت به مسئله محیط زیست یک نگاه راهبردی است. دولت سیزدهم بر اساس مستندات موجود جز محیط زیستی ترین دولت‌های گذشته به حساب می‌آید. تدوین منشور دولت در حوزه محیط زیست، نشست با فعالان و سازمان‌های مردم نهاد محیط زیست، سخنرانی ارزشمند روز درختکاری شخص رئیس جمهور و چندین تاکید رئیس جمهور مبنی بر «توسعه فرع محیط زیست» است، همه گواه بر منظومه فکری محیط زیستی دولت دارد.

وی ادامه داد: بنابراین وظیفه آموزش و مشارکت مردمی با توجه به رویکرد دولت سنگین است. در حوزه آموزش علیرغم کارهای خوبی که صورت گرفته، کمتر مورد توجه قرار بوده است و همواره محیط زیست به عنوان امری فرعی تلقی شده است. ولی باید گفت مهمترین رکن در جامعه محیط زیست و آموزش آن است. جامعه آموزش‌دیده باعث می‌شود مشکلات مرتبط با محیط زیست برطرف شود. سیاست اصلی ما در آموزش، مردم سازی است چراکه مردم سرمایه اجتماعی به حساب می آیند. معتقدم معاونت آموزش سازمان حفاظت محیط زیست پایه ترین معاونت این سازمان به شمار می‌آید.

مرادی افزود: ما در اهداف خود به دنبال تربیت نسل مدیران دوستدار محیط زیست هستیم. متأسفانه اکنون برخی مدیران در مواجهه با محیط زیست نگاه درستی ندارند و تصمیم گیری درست در این حوزه نیازمند دغدغه مندی محیط زیستی است.

معاونت آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: باید بگویم کشور ما در بحث محیط زیست صاحب اندیشه است. به سبب اقلیم ایران هر منطقه دارای خرد شناسی مرتبط با خودش است. ما به دنبال احیای «خرد بوم شناسی بنیادین حفظ محیط زیست» هستیم که کمک می‌کند برنامه‌های عملیاتی تدارک دیده شده بهتر اجرایی شود. ضمناً اولین همایش ملی دانش بومی کشور را در چهارمحال و بختیاری خواهیم داشت.

مرادی تاکید کرد: یکی دیگر از مسائل مورد توجه سازمان حفاظت محیط زیست که شخص ریاست سازمان در آن مشارکت داشته است، توجه به دانشگاه‌ها است. نشست‌های متعددی با دانشگاه‌های سراسر کشور داشته‌ایم و دنبال آن هستیم هر دانشگاه استان در حوزه محیط محیط زیست ورود کند و یک مسئله محیط زیستی استان خود را حل کند تا کنون چهار کنسرسیوم دانشگاهی در استان‌های اصفهان، گلستان، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی شکل گرفته است و امیدواریم تا آخر سال ۳۱ کنسرسیوم داشته باشیم.

وی گفت: شناسایی مخاطب امری مغفول مانده است و ما به دنبال شناسایی و شکار مخاطبان جدید هستیم. به طور مثال عشایر با جمعیت یک و نیم میلیون نفر فرصت مناسبی است برای حفاظت از محیط زیست که به عنوان مخاطب جدید شناسایی شوند و آموزش ببینند.

مرادی ادامه داد: سازمان‌های مردم نهاد بازوهای سازمان حفاظت محیط زیست هستند. حمایت همه جانبه از سمن‌ها در دستور کار قرار گرفته است و آماده شنیدن حرف همه سمن‌ها هستیم. ما معتقدیم با کار نمایشی و مشارکت سوری سال پیش نمی‌رود و باید کار به صورت واقعی انجام شود. هدف غایی ما که توسعه سواد محیط‌زیستی است بدون مشارکت‌های اجتماعی امکان ندارد. توانمندسازی جوامع محلی که باید سرعت هم بگیرد به دست سمن‌ها اتفاق می‌افتد و فراهم شدن بستری برای نظارت همگانی بر مسئولان در حوزه محیط زیست از وظایف سمن‌ها است. ما از این سازمان‌های مردم نهاد انتظار داریم که علاوه بر ایفای نقش اجتماعی و بازتعریف آن شبکه سازی تخصصی نیز داشته باشند.

این مقام مسول اشاره کرد: در تقویم رسمی کشور مناسبت محیط زیستی کم داریم. روز زمین پاک و روز جهانی محیط زیست تنها دو روز در تقویم رسمی کشور است و به دنبال آن هستیم روز محیط بان و هوای پاک نیز در تقویم رسمی ثبت شود.

مرادی خبر داد: در راستای هویت دادن به محیط بان قرار است در سال ۱۴۰۲ المپیک ورزشی محیط بانان مطلقه برگزار شود و قصد داریم ظرف مدت ۴ سال این طرح تبدیل به یک مسابقات جهانی شود.

معاونت آموزش و مشارکت‌های مردمی گفت: یکی دیگر از ضعف‌های سازمان کمبود محتوای محیط زیستی است. در همین رابطه قصد داریم دو فیلم سینمایی برای کودکان و بزرگسالان داشته باشیم. ۵۰ جلد کتاب شناسایی شده و تا آخر سال فیزیکی و دیجیتالی منتشر می‌شود. تولید ۲۰۰ پادکست با موضوع و مخاطرات محیط زیست در آینده هم جز برنامه‌های محتوایی سازمان است.

مرادی در راستای مشارکت‌های عمومی از ایجاد رشته روزنامه نگاری محیط زیستی با مشارکت دانشگاه تهران خبر داد.

لیلا زمانی مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست در رابطه با ارزش گذاری اقتصادی محیط زیست گفت: حدود ۲۵ منطقه که شامل ۲ درصد مناطق کشور است با روش مکان محور که یک روش قدیمی است ارزش گذاری شده است. از سال ۱۴۰۰ روش نقشه سازی برای خدمت اکوسیستم که آخرین روش جهان به حساب می‌آید برای ارزش گذاری اقتصادی در نظر گرفته شده است. تاکنون استان‌های لرستان، کردستان، کرمان و خراسان جنوبی ارزش گذاری اقتصادی شده است. ۵ خدمت اکوسیستمی اولویت دار برای ما شامل نگهداشت خاک، تولید آب، کیفیت زیستگاه، تفرج و گردشگری است.

اقدامات دیگر معاونت آموزش سازمان حفاظت از محیط زیست

نورالله مرادی در ادامه توضیحات درباره طرح‌های آموزشی گفت: حدوداً ۳۷ هزار دهیار داریم که جمعیتی برای گسترش آموزش‌های محیط زیست هستند. باید بگویم آموزش مقطعی نیست و باید مستمر باشد. درگذشته مسولان صرفاً در تولید بخشنامه فعالیت داشتند و پیگیر آموزش و دنبال کردن آن نبودند.

مرادی افزود: تأسیس خانه‌های محیط زیست یکی از کارهایی است که می‌تواند فرهنگ عمومی محیط زیست را ارتقا دهد. اولین خانه محیط زیست در اردبیل افتتاح شد و تا پایان سال ۱۴۰۱ امیدواریم ۱۴۰۱ خانه محیط زیست ایجاد شود.

مرادی خاطرنشان کرد: کشور ما سرزمین قصه گویی است. ما در حوزه محیط زیست کسی نداریم که با زبان مخاطب و مردم منطقه محیط زیست را تبیین کند. به دنبال آن هستیم سالانه ۵۰ روایت گر محیط زیستی تربیت کنیم.

وی گفت: یکی دیگر از کارهای خوبی که اتفاق افتاده تأسیس انجمن‌های خیریه محیط زیست است که ماه پیش در اردبیل اولین خیریه تأسیس شد. امیدواریم تمام استان‌ها دارای این خیریه‌ها شوند تا با جلب مشارکت‌های مردمی گامی در جهت حفظ محیط زیست برداریم.

مرادی گفت: به صورت آزمایشی در ده دانشگاه کشور دو واحد آموزش شناخت محیط زیست به دانشجویان تدریس می‌شود و قصد داریم این دو واحد به صورت درس اصلی وارد تمام رشته‌های دانشگاهی شود.

معاونت آموزش و مشارکت‌های مردمی به آفرودبازها اشاره کرد و گفت: آفرودها خطراتی برای محیط زیست هستند و در واقع تاکنون هیچ برنامه‌ای برای آنها در نظر گرفته نشده بود. با گروه‌های آفرود نشست‌هایی داشتیم تا سند مناسبی تدوین شود و بتوانیم این خطرات را کاهش دهیم.

سید ابوالقاسم موسوی مدیرکل دفتر مشارکت مردمی و مسؤلیت اجتماعی درمورد تشکل‌های مردمی گفت: تعداد سمن‌های محیط زیستی به طور اسمی ۱۰۴۷ گروه است. ۶۶۱ عدد از آنها مجوز رسمی دارند و ۶۰ تشکل به صورت ملی فعالیت می‌کند.

نورالله مرادی اشاره کرد: در بحث آموزش به محیط‌بانان، کرونا باعث شد آموزشگاه‌ها و دوره‌ها تعطیل شود. آموزشکده‌های شیراز، لرستان، مازندران و کرج به تازگی تأسیس شده است. در دوره اول بعد از کرونا ۳۰۰ محیط‌بان نام نویسی شدند. این تعداد کسانی هستند که حداکثر سه سال از سابقه استخدام آنها گذشته است. در گام نخست ۸۰ نفر از آنها آموزش داده شدند. برای این دوره‌های آموزشی که حدوداً ۱۲۰ ساعت بود، ۲۳ استاد دعوت شد.