آیا مصرف قهوه و کافئین دوپینگ محسوب می‌شود؟

آیا مصرف قهوه و کافئین دوپینگ محسوب می‌شود؟

سال های بسیار زیادی است که قهوه و کافئین به منظور بهتر کردن عملکرد ورزشی ورزشکاران مورد استفاده قرار می گیرد. اما آیا استفاده از قهوه و کافئین برای افزایش عملکرد ورزشی دوپینگ محسوب می شود؟ و آیا مصرف کافئین برای بدن مضر است؟ موضوع دوپینگ با کافئین مقداری پیچیده است و در طول تاریخ قوانین مرتبط با آن تغییر کرده اند.
در این مطلب ابتدا به به صورت مختصر در مورد کافئین توضیح می دهیم سپس به بررسی قوانین المپیک و ورزشی در سال ۲۰۲۴ و تاثیر کافئین در عملکرد ورزشکاران می پردازیم.

کافئین چیست؟

با کمی جستجو در اینترنت مطالب زیادی در مورد اینکه کافئین چیست و چه فواید و ضررهایی دارد پیدا خواهید کرد. ما در اینجا به صورت خلاصه و به نقل از سایت قهوه زیگ زاگ به معرفی کافئین می پردازیم:

کافئین یک ترکیب شیمیایی است که در بیش از ۵۰ گیاه مانند چای، قهوه، کاکائو، کولا و گوارانا یافت می شود. این ماده محرک سیستم عصبی انسان است و باعث افزایش هوشیاری، تمرکز، انرژی و بهبود خلق و خو می شود.

کافئین پر استفاده ترین ماده محرک در جهان است و بر خلاف مواد مخدر محرک می تواند برای انسان مفید باشد.

کافئین اولین بار در سال ۱۸۱۹ توسط شیمیدان آلمانی فردریش رونر کشف شد. اما مصرف کافئین به صورت نوشیدنی های گیاهی بسیار قدیمی تر از آن است.

کافئین در مقادیر معقول (تا ۴۰۰ میلی گرم در روز) می تواند دارای فوایدی باشد اما اگر بیش از ۶۰۰ میلی گرم در روز مصرف شود به جای تاثیرات مثبت شاهد عوارض مصرف بیش از اندازه کافئین خواهیم بود.

کافئین علاوه بر تاثیر بر مغز و روان، بر بدن و عملکرد ورزشی نیز تاثیر می گذارد. برخی از این تاثیرات عبارتند از:

  • افزایش متابولیسم و سوخت و ساز بدن و کاهش وزن
  • افزایش قدرت عضلانی و استقامت ورزشی
  • کاهش درد عضلات و بازیابی سریع تر
  • افزایش تعادل و هماهنگی بدن

آیا استفاده از قهوه و کافئین دوپینگ محسوب می شود؟

از سال ۱۹۸۴ تا سال ۲۰۰۴ مصرف کافئین به صورت کلی برای مسابقات ورزشی دوپینگ محسوب می شد. اما بعد از آن کمیته ضد دوپینگ جهانی تصمیم به حذف کافئین از مواد ممنوعه کرد.

به گفته سایت کمیته ضد دوپینگ جهانی (WADA) مصرف کافئین برای ورزشکاران بلامانع است اما محدودیت هایی برای مصرف این ماده وجود دارد و قبل از شرکت در مسابقات ورزشی ورزشکاران موظف هستند که دستورالعمل سایت NCAA که مربوط به اتحادیه ملی ورزشکاران است را بررسی نمایند.

این سایت چندین دسته از مواد مختلف مانند محرک ها، مخدر ها، بتابلاکر ها و … به عنوان دوپینگ ذکر کرده است. جالب است بدانید که نام کافئین نیز بین محرک ها ذکر شده است. طبق دستور العمل این سایت مصرف روزانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی گرم کافئین تست دوپینگ را مثبت نمی کند ولی اگر دو تا سه ساعت قبل از تست حدود ۵۰۰ میلی گرم کافئین مصرف شود ( نزدیک ۶ فنجان قهوه) تست دوپینگ ورزشکار مثبت خواهد شد.

در هر صورت اگر در تست ادرار مربوط به دوپینگ بیشتر از ۱۵ میکروگرم کافئین در سی سی یافت شود تست مثبت خواهد شد.

پس می توان نتیجه گرفت که مصرف معقول کافئین قبل از رقابت های ورزشی نمی تواند تست دوپینگ را مثبت کند و تنها در صورتی که شما ۳ ساعت قبل از مسابقه ۶ فنجان قهوه را یک جا سر بکشید تست شما مثبت می شود. توجه کنید که نوشیدنی های انرژی زا نیز حاوی کافئین هستند و باید در مصرف آنها احتیاط کرد.

مصرف مجاز کافئین برای بهبود عملکرد ورزشی

طبق بررسی های انجام شده مصرف معقول کافئین قبل از ورزش توانایی جسمی و ذهنی ورزشکاران را بهبود می دهد و به طور کلی منجر به بهتر شدن عملکرد ورزشکار می شود.

میزان بهینه توصیه شده مصرف کافئین قبل از ورزش حدود ۳ تا ۵ میلی گرم به ازای هر کیلو از وزن بدن است. این به این معنی است که یک فرد ۷۰ کیلویی به صورت متوسط نیاز به ۲۰۰ میلی گرم کافئین (دو فنجان قهوه) قبل از ورزش دارد.

این کافئین باید بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از ورزش یا تمرین مصرف شود تا بیشترین تاثیر را بگذارد.

با این وجود افراد مختلف ممکن است تجربیات متفاوتی در اثر مصرف کافئین داشته باشند. پس اگر شما به نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه حساس هستید بهتر است کمتر از این میزان مصرف کنید یا به طور کلی از مصرف کافئین برای افزایش عملکرد صرف نظر نمایید.