اقتصاد کلان چیست؟ آشنایی با علم اقتصاد

اقتصاد کلان چیست؟ آشنایی با علم اقتصاد

اقتصاد کلان یا اقتصاد بزرگ یکی از شاخه‌ای از علم اقتصادی است که به مطالعه کلیت اقتصاد می‌پردازد. این حوزه با تجزیه و تحلیل  کامل و درک رفتار و عملکرد کل اقتصاد، از جمله موارد رشد، تورم، اشتغال و تجارت آن، سر و کار دارد.اقتصاد کلان، به بررسی تأثیر متقابل بین متغیرها و سیاست‌های مختلف اقتصادی، از جمله سیاست‌های پولی و مالی و نحوه تأثیر آن‌ها بر اقتصاد، می‌پردازد.

اهمیت اقتصاد را نمی توان نادیده گرفت. این امر به سیاست گذاران بینش ارزشمندی در مورد موضوع عملکرد اقتصاد ارائه میکند و آنها را توانا می سازد تا تصمیمات آگاهانه ای اتخاذ کنند که می تواند بر زندگی میلیون ها نفر تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، اقتصاد کلان به دولت ها کمک می کند تا سیاست هایی را طراحی و اجرا کنند که می تواند رشد اقتصادی را تحریک کند، شغل ایجاد کند و قیمت ها را تثبیت کند. همچنین به کسب‌ و کارها و سرمایه‌ گذاران کمک می‌کند تا بر اساس وضعیت فعلی اقتصاد و جهت ‌گیری آینده آن، درباره سرمایه‌گذاری‌های خود تصمیم‌گیری کنند.

تاریخچه اقتصاد کلان

مطالعه اقتصاد کلان به دهه ۱۹۳۰ و در دوران رکود بزرگ باز می گردد، زمانی که اقتصاد دانانی مانند جان مینارد کینز به دنبال درک علل و پیامدهای بحران اقتصادی بودند. اقتصاد کینزی که توانست بر نقش دولت در تثبیت اقتصاد تاکید دارد، در دوره پس از جنگ کاملا مسلط شد. با این حال، در دهه ۱۹۷۰، ظهور پول گرایی، که بر اهمیت کنترل عرضه پول تاکید می کند، سلطه اقتصاد کینزی را به چالش کشید. از آن زمان، اقتصاد کلان برای ترکیب طیفی از دیدگاه ها و رویکردهای مختلف، از جمله اقتصاد کلاسیک جدید، اقتصاد کینزی جدید، و اقتصاد رفتاری تکامل یافته است.

اقتصاد کلان را میتوان یک رشته مطالعاتی پیچیده عنوان کرد که به رفتار و عملکرد کل اقتصاد مربوط می شود. این شاخه ای از اقتصاد است که به جای تمرکز بر مصرف کنندگان یا شرکت ها، به اقتصاد به عنوان یک کل نگاه می کند. در این مقاله، برخی از مفاهیم کلیدی در اقتصاد کلان و همچنین برخی از تاثیرگذارترین نظریه ها و مسائل و روندهای فعلی اقتصاد کلان را بررسی خواهیم کرد.

مفاهیم کلیدی در اقتصاد کلان

اقتصادکلان

تولید ناخالص داخلی(GDP)

از مهم ترین مفهومات در اقتصاد کلان، تولید ناخالص داخلی (GDP) است مفهوم تولید ناخالصی داخلی این است که ارزش کل همه کالاها و خدمات تولید شده در یک کشور در یک دوره زمانی مشخص را مشخص میکند. درواقع مفهوم تولید ناخالص داخلی یک شاخص کلیدی از نحوه عملکرد اقتصادی یک کشور است و برای اندازه گیری سلامت کلی یک اقتصاد استفاده می شود.

تورم

در واقع مفهوم کلی  تورم این است که به نرخی اطلاق می شود که سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد کشور در طول زمان در حال افزایش است. تورم توسط سیاستگذاران به دقت رصد می شود، زیرا تورم بالا می تواند ارزش پس انداز مردم را از بین ببرد و قدرت خرید آنها را کاهش دهد.

بیکاری

درواقع بیکاری یکی دیگر از مفهومات کلیدی در اقتصاد کلان میباشد. این به تعداد نیروی درصدی کار اشاره دارد که در حال حاضر بدون شغل و کار هستند اما به دنبال کار میگردند. در جامعه ای در صورت سطح بالای بیکاری افراد آن جامعه می تواند منجر به مشکلات اجتماعی و اقتصادی مانند فقر و نابرابری و حرج . مرج در آن کشور شود.

تراز تجاری

تراز تجاری، که به تفاوت بین واردات و صادرات یک کشور اشاره دارد، یک مفهوم مهم در اقتصاد کلان است زیرا بر رشد کلی اقتصادی یک کشور تأثیر می گذارد و ممکن است بتواند بر توانایی آن در برابر پرداخت بدهی هایش تأثیرگذار باشد.

نظریه ها در اقتصاد کلان

هم اکنون چندین نظریه اصلی در مورد اقتصاد کلان وجود دارد که هر یک از آنها دیدگاه متفاوتی در مورد نحوه عملکرد اقتصاد ارائه می دهند. یکی از تاثیرگذارترین نظریه ها، اقتصاد کینزی است که توسط جان مینارد کینز در دهه ۱۹۳۰ ارائه شد. اقتصاد کینزی پیشنهاد می کند که مداخله دولت برای تثبیت اقتصاد در دوران رکود یا رکود ضروری است. این موضوع می تواند از طریق برخی سیاست ها مانند سیاست های مالی، یا هزینه های دولت یا کاهش مالیات، و یا در مورد سیاست های پولی، مانند تغییر در نرخ بهره، محقق شود.

یکی دیگر از نظریه های اصلی پول گرایی است که در واقع به نحوی بر اهمیت کنترل عرضه پول برای تثبیت اقتصادی تاکید دارد. پول گرایان معتقدند که تورم در درجه اول ناشی از افزایش عرضه پول است و کنترل عرضه پول کلید دستیابی به ثبات اقتصادی است.

اقتصاد جهان

مسائل کلان اقتصادی و روندهای جاری

چندین موضوع اقتصاد کلان وجود دارد که سیاست گذاران در حال حاضر با آنها دست و پنجه نرم می کنند، مانند تأثیر جهانی شدن بر اقتصادهای ملی، نابرابری درآمد و تغییرات آب و هوایی. در اقتصاد جهان جهانی شدن  برند ها و محصولات مختلف از کشور های مختلف جهان منجر به افزایش شدید رقابت ها شده است. که این امر به نفع برخی کشورها بوده اما در دیگر کشور ها میتواند منجر به از دست دادن شغل بسیاری از افراد آن کشور نیز نیز شده باشد. امر نابرابری درآمد در بسیاری از کشورها نیز با افزایش شکاف بین ثروتمندان و فقیرها به یک نگرانی بزرگ برای ان جامعه و مردمشان تبدیل شده است. تغییر اقلیم نیز یک موضوع مهم اقتصاد کلان است زیرا پتانسیل ایجاد اختلال در زنجیره تامین جهانی، افزایش هزینه انرژی و تاثیر بر رشد اقتصادی را دارد.

اقتصاد بزرگ

اقتصاد بزرگ تا امروز از نظر روندهای وآمار های فعلی، یکی از مهمترین مسائل، استفاده روزافزون از فناوری پیشرفته در اقتصاد است.

پیشرفت بیش از حد در اتوماسیون و هوش مصنوعی صنایع را متحول کرده و ماهیت و هویت کار را تغییر می دهد. یکی دیگر از روند اهمیت فزاینده پایداری و مسئولیت های زیست محیطی در تجارت و سیاست گذاری بین الملل است. در نهایت، همه‌گیری ویروس کرونا COVID-19 تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش اقتصاد جهان داشته است، که منجر به کاهش شدید فعالیت‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان شده و بسیار اهمیت سیاست بهداشت عمومی در تصمیم‌گیری بزرگ اقتصادی را برجسته می‌کند.

اقتصاد کلان یک حوزه مطالعاتی پیچیده و دائماً در حال تحول است که به رفتار و عملکرد کل اقتصاد مربوط می شود. هم اکنون مفاهیم کلیدی مانند تولید ناخالص داخلی، تورم، بیکاری و تراز تجاری بینش های مهمی را در مورد سلامت کلی اقتصاد یک کشور یا جهان را ارائه می کنند، در حالی که بحث های تاصیر گذار زیادی مانند اقتصاد کینزی و پول گرایی دیدگاه های مختلفی را بین بسیاری ار کارشناسان اقتصادی دنیا که در مورد چگونگی دستیابی به ثبات اقتصادی ارائه می دهند.

منبع : خبرگزاری اقتصاد کلان