حقوق مسافران هواپیما را قبل از پرواز بخوانید!
حقوق مسافر برای سفرهای هوایی نیز وجود دارد و لازم است حقوق مادی و معنوی و شأن و منزلت آنها از طرف همه شرکت‌های هواپیمایی داخلی و خارجی رعایت شود. حقوق مسافر هوایی، در قوانین داخلی و بین‌المللی تعریف شده است. در سازمان هواپیمایی ایران نیز بدین منظور مجموعه‌ای از آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی تصویب شده است تا در سفرهای هوایی داخلی و خارجی، الگوی رفتاری یکسانی در شرکت‌های هواپیمایی و دست‌اندرکاران امور پروازی اجرا شود. در این مطلب، به این قوانین و مقررات مصوب مجلس و سازمان هواپیمایی کشور که با حقوق مسافران هوایی در ارتباط است اشاره می‌کنیم؛ اما در هر کجا هستید همه مسائل حقوقی خود را با مسافرت هوایی از طریق بنیاد وکلا پیگیری کنید که چند هزار متخصص را برای حل مشکلات و پشتیبانی از مردم کنار هم جمع کرده است.
حقوق مسافران در پروازهای داخلی
در ایران درباره مسافرت هوایی دو قانون مصوب مجلس وجود دارد. اولی قانون هواپیمایی کشوری است که در یکم مرداد ۱۳۲۸ در مجلس تصویب شده است. دومین مورد، ماده واحده اجازه الحاق دولت ایران به چند کنوانسیون بین‌المللی است که در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۵۴ به تصویب مجلس رسیده است. در این ماده واحده، کنوانسیون ورشو مهم‌ترین آنهاست که در ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ با هدف یکسان کردن برخی از مقررات حمل‌ونقل هوایی بین‌المللی تدوین و تصویب شده است.
سازمان هواپیمایی کشوری بر اساس این دو قانون و به استناد ماده ۵ قانون هواپیمایی کشوری و ماده ۱۹ کنوانسیون ورشو، دو دستورالعمل مجزا برای پروازهای داخلی و بین‌المللی تصویب کرده که لازم‌الاجراست. در ادامه، بر اساس آخرین ویرایش و اصلاحیه دستورالعمل پروازی داخلی، حقوق مسافران هوایی داخلی را بررسی می‌کنیم. همین حقوق به طور کلی برای مسافران پروازهای بین‌المللی نیز وجود دارد.
مسائل و مشکلات حقوقی خود را با شرکت‌های هواپیمایی، آژانس‌های هواپیمایی و فرودگاه‌های کشور از طریق مشاوره تلفنی بنیاد وکلا بررسی و پیگیری کنید.
دستورالعمل حقوق مسافران هوایی
آخرین ویرایش و بازنگری دستورالعمل حقوق مسافران هوایی داخلی تا انتشار این مطلب، مربوط به نسخه اسفند ۱۳۹۹ است که دومین بازنگری پس از اسفند ۱۳۹۶ (به دلیل تغییر در کنوانسیون ورشو) است. البته اصلاحیه‌های این سند در پایگاه اینترنتی سازمان هواپیمایی کشوری منتشر می‌شود تا اجرای این دستورالعمل ها به‌روز باشد.
باید توجه داشت که حدود و مسئولیت رعایت این دستورالعمل، شامل شرکت‌های هواپیمایی، آژانس‌های هواپیمایی، مؤسسات هوانوردی و فرودگاه‌های کشور است و دفتر نظارت سازمان هواپیمایی کشوری نیز بر آن نظارت دارد.
در این دستورالعمل، حقوق مسافر هوایی در نه محور تعریف شده است.
۱. عدم تبعیض
بر اساس این اصل، خدمات همه شرکت‌های هواپیمایی به صورت یکسان و برای همه مسافران وجود خواهد داشت.
۲. ممانعت از سفر
در صورتی که مسافر بلیت تأیید شده پرواز را دارد اما شرکت هواپیمایی به دلیل محدودیت‌های مختلف (فنی، عملیاتی یا بازرگانی) از پذیرش وی خودداری کند، لازم است علاوه بر اطلاع‌رسانی مزایایی را به مسافر در مقابل انصراف از پرواز ارائه کند. مزایای حداقلی در اینجا عبارت است از پس دادن وجه بلیت و دادن بلیتی رایگان برای پرواز مشابه از لحاظ مسیر پرواز و کلاس پروازی.
گفتنی است اگر مسافران با بلیت، به تعداد کافی نباشند، شرکت حمل‌کننده هوایی به تشخیص خود و به دلیل رعایت الزامات عملیاتی و فنی، مجاز به ممانعت از پرواز تعدادی از مسافران هست. اگر شرکت های هواپیمایی به حد نصاب پرواز برسند و پرواز را کنسل کنند شما میتواننید از طریق مراجع قاونی پیگیری کرده و مشاوران بنیاد وکلا با مشاوره آنلاین و از طریق پیامرسان در تمام نقاط دنیا شما را همراهی می کنند.
۳. ابطال پرواز
با کنسل شدن پرواز، حقوقی برای مسافران در نظر گرفته شده که بر اساس تاریخ خرید بلیت تعیین شده است:
ـ ابطال پرواز از زمان خرید بلیت تا ۷ روز (یک هفته) قبل از پرواز: بازگرداندن کامل پول بلیت.
ـ ابطال پرواز از ۶ روز تا ۲۴ ساعت قبل از پرواز: پس دادن کامل وجه بلیت به علاوه ۳۰ درصد نرخ پایه بلیت.
ـ ابطال پرواز از ۲۴ ساعت مانده به پرواز تا زمان انجام پرواز: استرداد کامل هزینه بلیت به علاوه ۵۰ درصد نرخ پایه بلیت.
۴. تأخیر پرواز
تأخیر پرواز بر اساس ساعت پرواز مندرج در بلیت، علاوه بر اطلاع‌رسانی صحیح و مستمر، تعهداتی را نسبت به مسافران به عهده شرکت هواپیمایی می‌گذارد:
ـ تأخیر بیش از ۱ ساعت و تا ۲ ساعت: پذیرائی نوع اول مشروط به وجود زمان کافی برای پذیرایی.
ـ تأخیر بیش از ۲ ساعت و تا ۴ ساعت: پذیرائی نوع اول با توجه به امکانات فرودگاهی، فراهم ساختن برقراری ارتباط تلفنی، تغییر پرواز به درخواست مسافر و امکان انجام آن، اعزام با سایر شرکت‌های هواپیمائی به درخواست مسافر و در صورت وجود پرواز در همان مسیر یا مسیرهای جایگزین، استرداد کامل وجه بلیت در صورت انصراف مسافر از ادامه پرواز.
ـ تأخیر بیش از ۴ ساعت: انجام خدمات ذکر شده در مورد قبل، و در صورت انصراف مسافر از ادامه پرواز، استرداد کامل وجه بلیت به علاوه ۳۰ درصد نرخ پایه بلیت.
ـ تأخیر منجر به ابطال پرواز: بازگرداندن کامل وجه بلیت به علاوه ۵۰ درصد نرخ پایه بلیت.
ـ تأخیر یا ابطال به دلیل شرایط جوی یا فورس ماژور در فرودگاه مبداء، مقصد یا مسیر: پذیرایی نوع اول در تأخیر بیش از ۲ ساعت و استرداد کامل وجه بلیت.
یادآوری می‌شود اگر شرکت‌های هواپیمائی مسافران را در زمان حرکت تعیین شده در بلیت، از طریق سایر خطوط هوایی به مقصد منتقل کند، مشمول پرداخت خسارت و یا جریمه تأخیر یا ابطال نخواهند بود.
۵. تغییر مسیر اجباری توسط شرکت هواپیمایی درطول پرواز
در صورتی که پرواز به غیر مقصد صورت بگیرد، شرکت‌های هواپیمایی موظفند مسافران خود را به مبدأ یا مقصد برساند و کل وجه بلیت را بدون کسر جرایم به مسافر پرداخت کنند. همچنین چنانچه مسافر درخواست انتقال به مقصد را با وسیله نقلیه عمومی زمینی داشته باشد، آن شرکت‌ها مکلفند زمینه این انتقال را فراهم و هزینه‌های آن را پرداخت کنند.
۶. فقدان یا آسیب‌دیدگی جامه‌دان و بار مسافر
اگر در مقصد پرواز هوایی، جامه‌دان و بار مسافر پیدا نشود، شرکت هواپیمایی وظیفه جستجو یا جبران خسارت و کسب رضایت مسافر را دارد. البته مسافر نیز قبل از ترک فرودگاه لازم است فهرست محتویات آنها را گزارش کند. چنانچه ظرف ۲۱ روز، بار همراه مسافر یا جامه‌دان وی از سوی شرکت حمل‌کننده هوایی به او تحویل نشد، مسافر لازم است آن را کتباً و طبق برگ مخصوص گزارش کند تا طبق مقررات رسیدگی گردد.
۷. مسافران توان‌خواه
شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی باید طبق دستورالعمل‌های تخصصی که در اختیار دارند، برای مسافران توان‌خواه مانند معلولان، تسهیلات رفاهی و ایمنی مناسب و رایگان را فراهم کنند.
البته این دسته از مسافران باید هنگام خرید بلیت و حداکثر تا ۴۸ ساعت قبل از پرواز شرایط خود را اعلام کرده باشند. همچنین مسافر بیمار در دوره پس از عمل جراحی یا دوران نقاهت، مشمول این قاعده نیست و تابع مقررات حمل بیمار است.
۸. شفاف‌سازی قیمت بلیت و خدمات هوایی
فروش بلیت پرواز، چه از سوی شرکت هواپیمائی و چه از طرف دفاتر نمایندگی فروش بلیت، باید همراه با ارائه کامل مشخصات پروازی و اطلاعات ضروری باشد؛ مانند قیمت نهایی بلیط و جزئیات آن (بهای پایه و عوارض)، شرایط ابطال، هزینه‌های اضافی و نام شرکت حمل‌کننده.
۹. سایر موارد
بخشی از حقوق مسافران هواپیما به رفتار کارکنان شرکت‌های هواپیمایی و محیط‌های پروازی برمی‌گردد. بر این اساس، «هرگونه اقدامات اهانت‌آمیز، توهین، رفتار غیرمسئولانه و غیرمتعارف توسط کارکنان یا مسافران که باعث بروز وضعیت ناهنجار در محیط فرودگاه، هواپیما، ترمینال و سایر اماکن مرتبط گردد، مشمول پیگرد قانونی از سوی مراجع انتظامی و قضایی خواهد بود».
نکته پایانی در این قسمت این‌که شرکت‌های هواپیمائی، جرایم مربوط به وجه بلیت را می‌توانند در قالب مختلف پرداخت وجه، مانند الکترونیکی، اعتباری، حواله‌ای و مانند آن، به مسافران پرداخت کنند؛ اما باید به شکلی باشد که مسافران بتوانند با آن، بلیت مسیر دلخواه پرواز داخلی را خریداری کنند.
نظرات
0 دیدگاه